Dòng tiền là gì? Cách tính dòng tiền trong doanh nghiệp

Dòng tiền là sự chuyển động của tiền vào hoặc ra khỏi một doanh nghiệp, dự án, hoặc sản phẩm tài chính. Dòng tiền thể hiện tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh của một đơn vị. Dòng tiền được chia làm ba loại chính: dòng tiền hoạt động, dòng tiền đầu tư và dòng tiền tài chính. Dòng tiền là thuật ngữ thường được sử dụng để chỉ sự chuyển động của tiền mặt hoặc tài sản tương đương thành tiền mặt trong một hệ thống tài chính. Nó thể hiện lượng tiền mà người dùng hoặc doanh nghiệp tiêu dùng, đầu tư hoặc chi tiêu trong một khoảng thời gian cụ thể.

Dòng tiền có thể được phân thành các loại sau:

Dòng tiền thuần (Net cash flow): Là sự khác biệt giữa số tiền thu và số tiền chi trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu số tiền thu nhiều hơn số tiền chi, ta có dòng tiền thuần dương, ngược lại, ta có dòng tiền thuần âm.

Dòng tiền đầu tư (Investment cash flow): Đại diện cho các hoạt động đầu tư của một doanh nghiệp, bao gồm mua, bán hoặc nắm giữ tài sản cố định như đất đai, nhà cửa, máy móc, thiết bị hoặc các công ty khác.

Dòng tiền hoạt động (Operating cash flow): Biểu thị lượng tiền thu và tiền chi liên quan đến hoạt động kinh doanh chính của một doanh nghiệp. Nó bao gồm tiền thu từ doanh số bán hàng, tiền chi cho hàng tồn kho, tiền chi trả lương, tiền thu từ khách hàng và các khoản thu, chi phí hoạt động hàng ngày khác.

Dòng tiền tài trợ (Financing cash flow): Đại diện cho các hoạt động tài trợ của một doanh nghiệp, bao gồm vay và trả nợ, phát hành cổ phiếu, trả cổ tức hoặc mua lại cổ phiếu.

Cách tính dòng tiền doanh nghệp:

Dòng tiền thường được tính bằng cách lấy tổng số tiền thu và trừ đi tổng số tiền chi trong một khoảng thời gian cụ thể. Công thức tổng quát để tính dòng tiền là:

Dòng tiền = Tổng số tiền thu – Tổng số tiền chi

Dưới đây là các bước cụ thể để tính dòng tiền từ các phần khác nhau:

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Cash flow from operating activities):

Bước 1: Thu thập thông tin về tiền thu từ doanh số bán hàng, tiền thu từ khách hàng, tiền thu từ các khoản thu khác liên quan đến hoạt động kinh doanh.

Bước 2: Thu thập thông tin về tiền chi cho nguyên vật liệu, tiền chi cho lương, tiền chi cho hàng tồn kho, tiền chi cho các khoản chi phí khác liên quan đến hoạt động kinh doanh.

Bước 3: Tính tổng số tiền thu và tổng số tiền chi từ hoạt động kinh doanh.

Bước 4: Tính dòng tiền từ hoạt động kinh doanh bằng cách trừ tổng số tiền chi từ tổng số tiền thu. Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả và sức khỏe tài chính của một doanh nghiệp.

Để tính dòng tiền từ hoạt động kinh doanh, bạn có thể thực hiện các bước sau:

Thu thập thông tin về tiền thu từ hoạt động kinh doanh: Bao gồm tiền thu từ doanh số bán hàng, tiền thu từ khách hàng, tiền thu từ các khoản thu khác liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đây là các nguồn tiền mà doanh nghiệp nhận được từ hoạt động kinh doanh chính.

Thu thập thông tin về tiền chi từ hoạt động kinh doanh: Bao gồm tiền chi cho nguyên vật liệu, tiền chi cho lương, tiền chi cho hàng tồn kho, tiền chi cho các khoản chi phí khác liên quan đến hoạt động kinh doanh. Đây là các khoản chi tiêu mà doanh nghiệp đã chi ra để duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh.

Tính tổng số tiền thu và tổng số tiền chi từ hoạt động kinh doanh.

Tính dòng tiền từ hoạt động kinh doanh bằng cách trừ tổng số tiền chi từ tổng số tiền thu. Nếu tổng số tiền thu lớn hơn tổng số tiền chi, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh sẽ là dương, ngụ ý rằng doanh nghiệp đã thu được tiền nhiều hơn số tiền chi từ hoạt động kinh doanh. Ngược lại, nếu tổng số tiền chi lớn hơn tổng số tiền thu, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh sẽ là âm, cho thấy doanh nghiệp đã chi tiêu nhiều hơn nguồn tiền thu từ hoạt động kinh doanh.

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh là một thành phần quan trọng trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ và cung cấp thông tin về khả năng tạo ra dòng tiền từ hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp.

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Cash flow from investing activities):

Bước 1: Thu thập thông tin về tiền thu từ việc bán tài sản cố định, tiền thu từ cổ tức và lợi ích đầu tư.

Bước 2: Thu thập thông tin về tiền chi để mua tài sản cố định, tiền chi để đầu tư vào dự án hoặc công ty khác.

Bước 3: Tính tổng số tiền thu và tổng số tiền chi từ hoạt động đầu tư.

Bước 4: Tính dòng tiền từ hoạt động đầu tư bằng cách trừ tổng số tiền chi từ tổng số tiền thu. Dòng tiền từ hoạt động đầu tư cho thấy khả năng của doanh nghiệp trong việc đầu tư và tài trợ các hoạt động liên quan đến tài sản cố định và công ty khác.

Để tính dòng tiền từ hoạt động đầu tư, bạn có thể thực hiện các bước sau:

Thu thập thông tin về tiền thu từ hoạt động đầu tư: Bao gồm tiền thu từ việc bán tài sản cố định, tiền thu từ cổ tức và lợi ích đầu tư. Đây là các nguồn tiền thu mà doanh nghiệp nhận được từ việc bán tài sản, chia sẻ lợi ích từ các khoản đầu tư vào công ty khác.

Thu thập thông tin về tiền chi để mua tài sản cố định, tiền chi để đầu tư vào dự án hoặc công ty khác. Đây là các khoản chi tiêu mà doanh nghiệp đã chi ra để mua tài sản cố định mới, đầu tư vào dự án hoặc công ty khác.

Tính tổng số tiền thu và tổng số tiền chi từ hoạt động đầu tư.

Tính dòng tiền từ hoạt động đầu tư bằng cách trừ tổng số tiền chi từ tổng số tiền thu. Nếu tổng số tiền thu lớn hơn tổng số tiền chi, dòng tiền từ hoạt động đầu tư sẽ là dương, ngụ ý rằng doanh nghiệp đã thu được tiền nhiều hơn số tiền chi từ hoạt động đầu tư. Ngược lại, nếu tổng số tiền chi lớn hơn tổng số tiền thu, dòng tiền từ hoạt động đầu tư sẽ là âm, cho thấy doanh nghiệp đã chi tiêu nhiều hơn nguồn tiền thu từ hoạt động đầu tư.

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư cung cấp thông tin quan trọng về hoạt động đầu tư của doanh nghiệp và giúp đánh giá khả năng tạo ra giá trị và tăng trưởng trong tương lai.

Dòng tiền từ hoạt động tài trợ (Cash flow from financing activities):

Bước 1: Thu thập thông tin về tiền thu từ vay nợ, tiền thu từ phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu.

Bước 2: Thu thập thông tin về tiền chi để trả nợ, tiền chi để mua lại cổ phiếu hoặc trả cổ tức.

Bước 3: Tính tổng số tiền thu và tổng số tiền chi từ hoạt động tài trợ.

Bước 4: Tính dòng tiền từ hoạt động tài trợ bằng cách trừ tổng số tiền chi từ tổng số tiền thu. Dòng tiền từ hoạt động tài trợ cho thấy khả năng của doanh nghiệp trong việc thu hút và sử dụng nguồn vốn từ các hoạt động tài trợ.

Để tính dòng tiền từ hoạt động tài trợ, bạn có thể thực hiện các bước sau:

Thu thập thông tin về các khoản thu từ hoạt động tài trợ: Bao gồm tiền thu từ vay nợ, tiền thu từ phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu. Đây là các nguồn tài trợ mà doanh nghiệp đã thu được từ các bên ngoài.

Thu thập thông tin về các khoản chi từ hoạt động tài trợ: Bao gồm tiền chi để trả nợ, tiền chi để mua lại cổ phiếu hoặc trả cổ tức. Đây là các khoản chi tiêu mà doanh nghiệp đã chi ra để thanh toán nợ hoặc chia sẻ lợi ích với các cổ đông.

Tính tổng số tiền thu và tổng số tiền chi từ hoạt động tài trợ.

Tính dòng tiền từ hoạt động tài trợ bằng cách trừ tổng số tiền chi từ tổng số tiền thu. Nếu tổng số tiền thu lớn hơn tổng số tiền chi, dòng tiền từ hoạt động tài trợ sẽ là dương, ngụ ý rằng doanh nghiệp đã thu được nguồn tài trợ nhiều hơn số tiền chi. Ngược lại, nếu tổng số tiền chi lớn hơn tổng số tiền thu, dòng tiền từ hoạt động tài trợ sẽ là âm, cho thấy doanh nghiệp đã chi tiêu nhiều hơn nguồn tài trợ.

Dòng tiền từ hoạt động tài trợ đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng tài chính của doanh nghiệp và xác định khả năng trả nợ, mở rộng hoạt động và thực hiện các dự án đầu tư.

Dòng tiền ảnh hưởng đến giá trị của doanh nghiệp bởi vì dòng tiền là một chỉ số về khả năng sinh lời và duy trì hoạt động của doanh nghiệp. Dòng tiền cũng là một yếu tố quan trọng trong các phương pháp định giá doanh nghiệp, như phương pháp dòng tiền chiết khấu (DCF) hay phương pháp bội số.

Phương pháp dòng tiền chiết khấu (DCF) là một phương pháp định giá doanh nghiệp dựa trên dòng tiền trong tương lai của doanh nghiệp. Theo phương pháp này, giá trị của doanh nghiệp bằng tổng giá trị hiện tại của các dòng tiền trong tương lai được chiết khấu với một tỷ lệ lãi suất thích hợp. Công thức tính dòng tiền bằng phương pháp DCF là:

Giá trị doanh nghiệp = Dòng tiền thuần trong năm 1 / (1 + r) + Dòng tiền thuần trong năm 2 / (1 + r)2 + … + Dòng tiền thuần trong năm n / (1 + r)n

Trong đó:

Dòng tiền thuần là dòng tiền sau khi trừ đi các khoản chi cho hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính.

r là tỷ lệ lãi suất chiết khấu, thể hiện mức sinh lời mong đợi của nhà đầu tư.
n là số năm dự báo dòng tiền.

Phương pháp bội số là một phương pháp định giá doanh nghiệp dựa trên tỷ lệ giữa giá trị của doanh nghiệp và một chỉ số tài chính của doanh nghiệp. Theo phương pháp này, giá trị của doanh nghiệp bằng tổng giá trị của các chỉ số tài chính được nhân với một bội số tham chiếu. Công thức tính dòng tiền bằng phương pháp bội số là:

Giá trị doanh nghiệp = Bội số x Chỉ số tài chính

Trong đó:

Bội số là một hằng số được xác định dựa trên các yếu tố như ngành kinh doanh, kỳ vọng thị trường, rủi ro, vv.

Chỉ số tài chính là một chỉ số thể hiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, có thể là lợi nhuận sau thuế, EBITDA, doanh thu, vv.

Ví Dụ: Đây là câu chuyện về một doanh nghiệp nhỏ chuyên sản xuất và bán bánh mì.

Doanh nghiệp này có một cửa hàng nhỏ ở trung tâm thành phố, nơi họ bán bánh mì cho khách hàng. Họ cũng có một nhà máy sản xuất bánh mì ở ngoại ô, nơi họ sử dụng nguyên liệu như bột mì, men, đường, muối, vv để làm bánh mì. Họ cần phải trả tiền cho các chi phí như thuê nhà, điện, nước, lương cho nhân viên, thuế, vv.

Doanh nghiệp này có dòng tiền vào từ việc bán bánh mì cho khách hàng. Họ bán bánh mì với giá 10.000 đồng mỗi cái và bình quân bán được 1.000 cái mỗi ngày. Do đó, dòng tiền vào của họ là 10 triệu đồng mỗi ngày.

Doanh nghiệp này cũng có dòng tiền ra từ việc chi trả cho các hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính. Họ phải trả 5 triệu đồng mỗi tháng cho thuê nhà cửa hàng và nhà máy. Họ phải trả 2 triệu đồng mỗi tháng cho điện và nước. Họ phải trả 15 triệu đồng mỗi tháng cho lương cho 10 nhân viên. Họ phải trả 3 triệu đồng mỗi tháng cho thuế. Họ phải trả 1 triệu đồng mỗi ngày cho nguyên liệu để làm bánh mì. Họ cũng vay 100 triệu đồng từ ngân hàng để mua máy móc mới và phải trả lãi 1 triệu đồng mỗi tháng. Do đó, dòng tiền ra của họ là 26 triệu đồng mỗi tháng và 1 triệu đồng mỗi ngày.

Dòng tiền thuần của doanh nghiệp này là dòng tiền vào trừ đi dòng tiền ra.

Dòng tiền thuần của họ là:

Mỗi ngày: 10 triệu đồng – 1 triệu đồng = 9 triệu đồng

Mỗi tháng: (9 triệu đồng x 30 ngày) – 26 triệu đồng = 244 triệu đồng

Câu chuyện này cho thấy rằng doanh nghiệp này có dòng tiền thuần dương cả theo ngày và theo tháng. Điều này có nghĩa là họ có khả năng sinh lời và duy trì hoạt động của mình. Tuy nhiên, họ cũng cần phải quản lý dòng tiền của mình một cách hiệu quả để không gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản chi phí hoặc đầu tư vào các cơ hội kinh doanh mới.